Muhteşem bir bal furyası çıktı birdenbire. Sanki Türkiye balla yeni tanıştı. Her kanalda çıkan bal reklamları geyik konusu bile oldu."4 kg bal 100 TL + polen ıvır zıvır hediye" Aklıma ilk gelen yıllar önce domateste olduğu gibi ihraç edemediğimiz ürünün iç piyasada patladığı şeklindeydi. Domatesin o zaman kilosu 100 kuruşa kadar inmişti ama bu balların fiyatlarında öyle afaki bir düşüş yok.
4 kg bal 100 lira ise 1 kg bal 25 TL eder. Zaten marketlerdeki büyük bal firmalarının da fiyatları çok farklı değil. Balparmak balın 850 gr.lık kavanozu 22-25 TL arasında. Kabaca bir hesapla 1 kilosu 30 Liraya denk geliyor. E zaten Balparmak'ın sahibine de gidip "4 tane alcam bi indirim yap hafız" desen 100 lira çeker. Sonuçta öyle çok büyük bir indirim falan yok.
Şu haberde belirtilen bazı noktalar var. Özellikle sahte bal üreticiliği yaygınlaşmış durumda. Glikoz ve fruktoz şurubuyla arıyı bile devreden çıkartarak bal üretimi söz konusu.Ama bu sahte balı insan damağı ayırt edemezken labaratuar testleri bile bir kaç haftada tahlil edebiliyor. Ben tvlerdeki bal satıcılarını tenzih ederim onların sahte bal sattıklarını söylemeye çalışmıyorum sadece yapılması gerekenler hakkında söyleyeceklerim var.
Haberdeki bir diğer nokta ise; bu şekildeki bal üretimi Fransa,İngiltere,Hollanda'da yasak. Bu şekilde bal üretimi nedir peki? Nişasta Bazlı Şeker üretimi (Detaylar haberde var). Amerika ise %10'dan %2'ye düşürmüş bu oranı ama Türkiye'de 2002'de %7.5'den %15'e çıkartılmış.
Yapılması gereken yasaklamak değil sadece halkın sağlığına saygı duymak. Yasaklamayla bir yere varılamaz kaçak üretimler devam eder iş daha da tehlikeli boyutlara ulaşır. Yapılması gereken tam olarak üreticiye "ne ürettiğini tüketiciye söyleme" zorunluluğu getirmek. Nedir bu?
Marketlerden sucuk alırken 250gr.lık paketlerin biri 12-15 lira civarındayken diğerlerinin 2-5 lira civarında olmasına hiç dikkat ettiniz mi? Bunun nedenlerinden bir tanesi sığır-kuş oranıyken diğer sebebi sucuk-ısıl işlem görmüş sucuk benzeri ürün farkı. Nedir peki bu fark? Bu farkı öğrenmek için buna, buna, ya da buna bakabilirsiniz. İçinde kullanılan etin hayvanın hangi kısımlarından olduğu bilgisi bir yana sucuk ile ısıl işlem görmüş sucuk benzeri ürün arasında en belirgin fark birinin paketinin üzerinde sucuk yazar diğerinin yazmaz, aslında bu kadar basit. Bazen farklılıklar olabiliyor onları ben de tam çözemedim ancak içindekiler kısmında tam olarak ısıl işlem görüp görmediği yazar.Bu iki sucuklama tipinin arasında bir fark olduğu muhakkak peki bu işlem ya da bu yasa neden vardır? Tüketici ne alacağını bilsin diye.
Tekrar bal konusuna gelecek olursak işte sahte bal üreticileri ile gerçek bal üreticilerinin ayrımı yapılsın. Basit yasa oyunuyla birinde bal diğerinde bal benzeri ürün yazsın iş çözülsün.Fiyat aralığı da ona göre ayarlansın. Halkın sağlığına önem veren bir hükümet bu değişiklikle bedava kömür dağıtmaktan daha fazla"sosyal devlet" tanımına girer. Ama sahte bal üretiminin önünü açan bir hükümetin buna çözebileceğine inanmak pek akıl karı değil.